29 آذرماه، چهاردهمین سالروز درگذشت یکی از چهره‌های تأثیرگذار موسیقی پاپ ایران در سال‌های بعد از انقلاب است؛ ناصر عبداللهی. تنها 11 روز مانده به تولد 36 سالگی‌اش درگذشت و هنوز که هنوز است جای خالی او در موسیقی امروز ایران احساس می‌شود؛ جایی که به زعم خواننده جدید موسیقی پاپ، پُرشدنی نیست. «ناصر پورکرم» – خواننده‌ی موسیقی پاپ- از رمز و راز ماندگاری عبداللهی گفت و جریان‌سازی «ناصریا» را منحصر به فرد دانست.
14 سال از درگذشت ناصر عبداللهی می‌گذرد. فکر می‌کنید چه پارامترهایی، او را به خواننده‌ای مشهور و محبوب تبدیل کرد؟
ناصر عبداللهی بدون شک یکی از بزرگ‌ترین خوانندگان تاریخ موسیقی پاپ بعد از انقلاب ماست. صدای منحصر به فرد و سبکی که هیچ شباهتی به دیگر خوانندگان نداشت، چهره‌ای تکرار نشدنی از ناصر عبداللهی ساخت. او یکی از خوانندگان نسل اول موسیقی پاپ ایران بود که همراه با چند موزیسین دیگر، این ژانر از موسیقی را بعد از دوره‌ای سکوت، احیا کرد. اغراق نیست اگر ناصر عبداللهی را منفاوت‌ترین خواننده آن جمع بدانیم. عبداللهی در موسیقی پاپ ایران جریان‌سازی کرد و تأثیر زیادی در گرایش بسیاری از جوانان؛ از جمله من به موسیقی پاپ داشت.
مگر چند خواننده را می‌توان نام برد که قطعه تکرارنشدنی و جریان‌سازی مانند «ناصریا» داشته باشند؟ «ناصریا» مانند بمبی در فضای موسیقایی کشور منفجر شد. به خاطر دارم فردای روزی که این قطعه برای نخستین بار از تلویزیون پخش شد، مردم به ویدیو کلوب‌ها هجوم بردند تا نوار آهنگی که دیشب شنیده‌اند را بخرند.
البته ما بچه‌های بندر، صدای «ناصر» را به خوبی می‌شناختیم، اما بعدها از دوستانم در تهران شنیدم که خیلی از آنها وقتی برای خرید نوار مراجعه می‌کردند، از آنجایی که نام خواننده اثر را نمی‌دانستند، صرفاً نوار آهنگی را می‌خواستند که دیشب از تلویزیون پخش شده است. جالب‌تر اینکه زبان قطعه برای بسیاری از مردم ما غریب بود و حتی عده‌ای «ناصریا» را قطعه‌ای عربی یا اسپانیایی قلمداد می‌کردند.
تصور می‌کنید اگر ناصر عبداللهی هنوز زنده بود، در هیاهوی امروز موسیقی پاپ و افول این گونه از موسیقی، باز هم شهرت و محبوبیتی همانند دهه هفتاد و نیمه ابتدایی هشتاد داشت؟
پاسخ به این پرسش بسیار سخت است. خوانندگانی داشته‌ایم که دهه‌ها مسیری صعودی و قابل احترام را در موسیقی طی کرده‌اند، اما به ناگهان با تغییر شیوه یا اجرای قطعاتی دور از انتظار یا انجام رفتارهایی غیر قابل تصور، تمام کارنامه هنری خود را زیر سؤال برده‌اند، ولی با توجه به شناختی که از روحیه ناصر عبداللهی دارم و البته با نگاه به کارنامه قابل احترام او که به جرئت می‌توان گفت اثری ضعیف در آن یافت نمی‌شود، بعید می‌دانم تن به جریانی متفاوت و متناقض با شخصیت هنری خود می‌داد تا صرفاً روی بورس بماند.
هر چند معتقدم همان یک اثر «ناصریا» برای ماندگاری ناصر عبداللهی کافی بود، ولی او در ادامه بهتر و بهتر عمل کرد و مروری بر کارنامه او، گواهی بر این مدعاست. نکته مهم و برجسته در کارنامه ناصر عبداللهی که بسیار مورد توجه من بوده، روند رو به رشد و سیر تفکر جذابی است که نشان از نگاه زیبا و متفاوت او به جهان به‌ویژه مقوله عشق دارد، به طور مثال آلبوم «عشق است» که تماماً ترانه‌هایی از محمدعلی بهمنی را در خود دارد و پرویز پرستویی نیز دکلمه‌های دلنشینی در آن انجام داده، هویتی منحصر به فرد و البته دل‌انگیز دارد. اشعار این آلبوم سرشار از رنگ و بوی عشق و زندگی است. آلبوم بعدی ناصر عبداللهی با نام «دوستت دارم» که باز هم از دکلمه‌های پرویز پرستویی بهره برده را هم یکی از بهترین آثارش می‌دانم.
دلیل فنی و تخصصی ماندگاری این آلبوم‌ها از نگاه شما چیست؟
این دو آلبوم تمام ویژگی‌های موفقیت را دارا بودند. ترکیب صحیحی از شاعر و ترانه‌سرا، آهنگساز، تنظیم‌کننده و خواننده کنار یکدیگر قرار گرفتند. وقتی تمام اجزای کار استوار باشند و در جای صحیح قرار بگیرند، بدون شک نتیجه، عالی خواهد بود. در آلبوم «عشق است» یکی از برجسته‌ترین شاعران معاصر حضور داشت و موزیسین‌های شاخصی مانند بهنام ابطحی و محمدرضا چراغعلی نیز در تنظیم قطعات به ناصر عبداللهی کمک کردند. ناصر عبداللهی در آلبوم «دوستت دارم» نیز از اشعار و ترانه‌های چهره‌های مطرحی مثل قیصر امین‌پور، محمدعلی بهمنی، علی معلم و یغما گلرویی استفاده کرد و همین امر باعث شد با آلبومی متنوع و در عین حال یک‌دست روبرو باشیم.
همیشه اعتقاد داشته و دارم انتخاب‌های یک خواننده، سرنوشت او را رقم می‌زند. ناصر عبداللهی در بیشتر مواقع، بهترین انتخاب‌های ممکن را داشت. شاید بسیاری از مخاطبان موسیقی، نام شاعر قطعه «یادم باشد» را نیز ندانند، اما انتخاب درست ناصر عبداللهی باعث شد این قطعه با دکلمه پرویز پرستویی به جزئی از حافظه تاریخی مردم تبدیل شود.
اشاره کردید اهل بندر هستید و در خاکی متولد شده‌اید که هنرمندی چون ناصر عبداللهی را پرورش داده است. جغرافیای هرمزگان را تا چه اندازه در موفقیت ناصر عبداللهی اثرگذار می‌دانید؟
هرمزگان در طول تاریخ، هنرمندان و موزیسین‌های بسیاری را پرورش داده است؛ از ابراهیم منصفی تا ناصر عبداللهی. رضا صادقی، یکی از محبوب‌ترین خوانندگان کنونی پاپ نیز برخاسته از خاک هرمزگان است. موسیقی در خون بچه‌های بندر جریان دارد. ما از کودکی با موسیقی بزرگ می‌شویم، به همین دلیل نمی‌توان آب و خاکی که ناصر عبداللهی روی آن نفس کشیده را در موفقیت و جایگاهش بی‌تأثیر دانست. تصور کنید جوانی بیست و چند ساله همراه با همسرش از شهری هزار کیلومتر دورتر از تهران به پایتخت می‌آید و بر سر خواننده‌های پایتخت‌نشین که امکانات فراوانی نیز در اختیار بسیاری از آنهاست، سایه می‌اندازد.
ناصر عبداللهی در دوره‌ای مطرح شد که خوانندگان شاخصی در کانون توجهات قرار داشتند. برخی از آنها به فعالیت هنری خود ادامه دادند و بعضی دیگر نیز از صحنه کنار رفتند. عده‌ای بر این باورند مرگ زودهنگام ناصر عبداللهی، تصویری ویژه‌تر از او ساخت. نظر شما در این باره چیست؟
من، ناصر عبداللهی را یک استثنا در موسیقی پاپ ایران می‌دانم؛ چه به لحاظ هنری و چه از نظر شخصیتی. صدای «باس» و به اصطلاح عامیانه؛ مردانه‌اش، مخصوص خودش و غیر قابل تقلید بود. او جزو خوانندگانی محسوب می‌شود که موی بلند با گیتاری در دست را به استایلی در موسیقی ایران تبدیل کرد و تأثیری عمیق بر جوانان نسل خود گذاشت.
از طرفی صاحب مهارت و توانایی بسیار بالایی در اجرای قطعات بود. او در عین حال که سبکی منحصر به فرد داشت، به سبک آهنگساز نیز وفادار می‌ماند؛ اتفاقی که از عهده هر خواننده‌ای برنمی‌آید. اگر به طور تصادفی دو قطعه با صدای ناصر عبداللهی و آهنگسازانی متفاوت را انتخاب و با یکدیگر مقایسه کنید، متوجه تمایز در شیوه اجرای او خواهید شد، به طور مثال خوانش ناصر عبداللهی در قطعه «هوای حوا» با با اجرای آهنگ «منو ببخش» متفاوت است، ولی در عین حال هر دو امضای «ناصر» را پای خود دارند.
ناصر عبداللهی از نظر شخصیتی نیز چهره‌ای ویژه بود. تمام افرادی که از نزدیک با او آشنایی داشته‌اند، به صمیمت و صداقت او شهادت می‌دهند. آنهایی که کنسرت‌های ناصر عبداللهی را تماشا کرده‌اند، به یاد دارند کودکی به عنوان نوازنده همراه با او روی صحنه حضور داشت و «ناصر» در مقابل حضار به معرفی و تحسین آن کودک پرداخت. جای ناصر عبداللهی واقعاً در موسیقی ایران خالی است و پُرشدنی نیست.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.