اما فکر نمی‌کنم منطقی باشد که با این نرخ ارز در ایران کار کرد و در خارج از کشور هزینه کرد!
بله شاید در کوتاه‌مدت همین مسئله که شما می‌فرمایید باشد به هر حال نرخ برابری ارز با ریال ایران در حال حاضر خیلی بالاست و این قضیه شاید به صرفه به نظر نرسد اما کسی که این کار را می‌کند نیز نگاهش به امروز و فردا و پس‌فردا نیست او در یک دوره بلندمدت دست به این قدام می‌زند که در آن صورت همچنان می‌صرفد و ارزش دارد.
می‌شود این طور نگاه کرد که ما با این مهاجرت‌ها با چیزی شبیه فرار مغز‌ها در بین هنرمندانمان روبه‌رو هستیم؟
به هر حال این افراد نیز در رشته‌ای که کار می‌کنند مغز هستند و رفتن آن‌ها از کشور یک آسیب است کما این که امروز رفتن ورزشکاران و مردم عادی نیز آسیب است فرقی نمی‌کند هر روز تعداد زیادی از دانشمندان، هنرمندان، ورزشکاران و … از کشور خارج می‌شوند چرا که وقتی که وضعیت اقتصادی نامطلوب است و هیچ چشم‌انداز روشنی هم برای بهبود آن وجود ندارد طبیعی است که این افراد مهاجرت کنند.
خب سرنوشت فرهنگ و هنر در این میان چه می‌شود؟
به فراخور شرایط هم تولید کم می‌شود و البته به دلیل شرایط اقتصادی تقاضا نیز کاهش می‌یابد. در مرحله اول نیاز‌های افراد معاش قرار دارد شما ابتدا به فکر این هستید که غذا داشته باشید بخورید و بعد اگر درآمد مازاد داشتید به سراغ فرهنگ و هنر می‌روید، یک تابلوی نقاشی می‌خرید یا به سینما و تئاتر می‌روید.
فقط درآمد مازاد یا یک رشد فکری نیز نیاز است؟
تخصص من قاعدتا فرهنگ نیست تا در مورد آن جنبه صحبت کنم اما می‌دانم که در آمد مازاد در شرایطی تبدیل به اثر فرهنگی و هنری و خرج کردن در این زمینه می‌شود که علاوه بر آن یک خیال راحت در مورد این درآمد مازاد وجود داشته باشد یعنی من بدانم که در آینده محتاج همین پولی که برای خرید یک تابلوی هنری، رفتن به تئاتر، سینما و … هزینه کرده‌ام نمی‌شوم در غیر این صورت سعی می‌کنم که درآمد مازاد را پس‌انداز کنم تا مبادا بتوانم برای تامین نیاز‌های ضروری زندگی‌ام از آن استفاده کنم.
در کشور‌هایی که مثل ما شرایط اقتصادی رو به تنگا می‌رود برای فرهنگ و هنر چه اتفاقی می‌افتد؟
در این شرایط تنها راه زنده ماندن فرهنگ و هنر مهاجرت است فرهنگ و هنر در داخل به دلیل شرایط بد اقتصادی به شدت افت می‌کند همین کشور همسایه ما افغانستان فرهنگ و هنرش در دوران جنگ در مهاجرت بود که زنده ماند و تازه چند سالی است که باز شاهد رشد هنر در این کشور هستیم.
کشور ما چه؟ چه دورنمایی برای آن متصور هستید؟
دانش عمومی من به عنوان یک اقتصاددان می‌گوید که شک نکنید که اگر این شرایط وخیم اقتصادی ادامه پیدا کند ما در همه زمینه‌ها دچار یک افت محسوس می‌شویم و صدمات جبران‌ناپذیری در همه زمینه‌ها به ما وارد می‌شود از فرهنگ گرفته تا حتی سیاست ما دچار آسیب می‌شوند به همین خاطر است که عده‌ای اعتقاد دارند که اقتصاد زیربنای همه چیز است شما در یک فضای بهبود یافته اقتصادی است که می‌توانید به تولیدات در همه زمینه‌ها از جمله فرهنگ فکر کنید در غیر این صورت با آسیب‌های اجتماعی، افول اخلاقیات و … روبه‌رو می‌شوید.
